“Kıraathane Söyleşileri”nin 30’uncusu Gerçekleştirildi

 

“Şiirin Anlam Arayışına Cevabı Belaa” başlıklı söyleşi, Üniversitemiz Rektör Danışmanı Dr. Öğr. Üyesi Erdinç Gülcü’nün yönlendiriciliği ve Gümüşhane Üniversitesi Rektör Danışmanı Dr. Öğr. Üyesi Mustafa Ayyıldız’ın sunumuyla çevrim içi olarak gerçekleştirildi. 

Ayyıldız, şiir ile anlamın oluşturduğu omurga yapısını çözmesinde, “İsmet Özel: Hayatı, Sanatı ve Şiirlerinin İncelenmesi” başlıklı yüksek lisans tezinin katkısı olduğunu dile getirerek söyleşiye başladı ve bu bağlamda İsmet Özel’e çok şey borçlu olduğunu belirtti.

Kalubela’da, Allah ruhlara ''Elestü bi Rabbiküm?'' yani ''Ben sizin Rabbiniz değil miyim?'' diye sorar ve ruhlar da bu soruya ''Belaa.'' yani ''Evet.'' cevabını verir. Bu soru-cevapla ritm ve musiki başlar. Şiirin vazgeçilmez unsuru ritimdir. İlk muhatap olduğumuz soru ve bu soruya vermiş olduğumuz cevap, bizim ritimle ilk buluşmamızdır ve anlama işaret eden ilkimizdir aslında. Mevlana da bu ritme olan aşinalığı neyle örtüştürür. Neyin inlemesi bizi Kalubela’ya götürür. 

Ayyıldız’a göre “Belaa” cevabı, insanın Rabb’ine ilk özenmesidir. Bir hâl ile kelimenin ilk örtüşmesi bu cevapla mümkün olur. İnsanoğlunun insan olarak yaptığı ilk iş, “Evet, öyle.” diyerek anlam ortaya koymasıdır. Çünkü orada kelime ile anlamı örtüştürür. Şairler de bu anlamlandırma işini yapan kişilerdir. Metaforlarla, musikiyle, yeni hayaller devşirerek ama en önemlisi imgeler aracılığıyla kelimeler ile anlam arasında köprü kurarlar. Kelime ile nesnenin örtüşmesi aslında şiirdir. İnatçılığıyla üç yaşındaki bir çocuk, bizim önemsiz bulduğumuz düşünceleri ardında ayak direyen, isyan eden genç birer şairdir; çünkü onlar söyledikleriyle kalabalıklar ve sıradanlıklar içinde kaybolan bizden ayrılırlar. 

Ayyıldız ayrıca roman, hikâye, deneme gibi türlerdeki anlam dünyasına da değindi ve anlam konusunda en önde şiirin geldiğini vurguladı. Vahiy, müspet ilim ve sanat üçlüsünün anlam konusunda son derece önemli olduğunu dile getirdi.  

Söyleşi, soru-cevap bölümünün ardından sona erdi.